Vaak begint het met een ‘klein ongemak’: je verliest zomaar een paar druppels urine. Gewoon als je lacht, iets optilt, tijdens het hoesten of terwijl je aan het sporten bent. Bij een inspanning, klein of groot, is er dan sprake van urine-incontinentie. Inspanningsgebonden urine-incontinentie wordt officieel stress-urine-incontinentie genoemd. Dit is op zich niet heel ernstig, maar vooral erg vervelend. Je kunt je onzeker gaan voelen, en beperkingen ervaren in je dagelijkse leven of ophouden met sporten.
Volgens een schatting heeft ongeveer 5% van de Nederlandse bevolking last van urine-incontinentie. Sommigen hebben er veel last van, anderen maar weinig. Exacte cijfers zijn niet bekend, maar stress-urine-incontinentie is verreweg de meest voorkomende vorm van incontinentie. Het is géén ziekte. Er zijn verschillende oorzaken mogelijk en in een aantal gevallen ontstaat de incontinentie zelfs zonder duidelijke reden. Vaak is de incontinentie terug te voeren op het niet goed functioneren van de bekkenbodemspieren. Deze spieren onderin het bekken vormen samen de bodem. Ze geven steun aan de blaashals zodat deze gesloten blijft als de blaas zich vult, ook bij plotselinge druk zoals bij hoesten of lachen. Wie gaat plassen ontspant zijn of haar bekkenbodem. Dan gaat de blaashals open en kan de urine wegstromen. Bij iemand met stress-urine-incontinentie werken de bekkenbodemspieren meestal niet goed als het gaat om het ondersteunen van de blaas tijdens buikdrukverhogende momenten.
Factoren die van invloed kunnen zijn op het ontstaan van stress-urine-incontinentie zijn onder andere zwangerschap en bevalling. Het kan beïnvloed worden door veel hoesten en zwaar tillen of door de overgang. Ook kan het ontstaan na operaties aan buik, bekken of prostaat. Soms hangt de incontinentie samen met medicijngebruik, gynaecologische aandoeningen of psychische factoren zoals onderdrukte emoties (verdriet, angst of boosheid), spanningen of een zware mentale belasting. Stress-urine-incontinentie is niet alleen afhankelijk van de conditie van de bekkenbodem, maar ook van de houding, de ademhaling, de manier van bewegen en de algemene lichamelijke conditie.
Psychosomatische fysiotherapie
Oefeningen voor de bekkenbodem en ter ontspanning en lichaamsbewustzijn kunnen incontinentie, verlies van urine of ontlasting, verminderen of zelfs helemaal verhelpen. Allereerst achterhalen we de oorzaak van de klachten. Daarna komen we tot een behandeltraject. In de meeste gevallen zijn de resultaten na zes keer heel goed. In enkele gevallen, wanneer er sprake is van een te hoge spanning in de bekkenbodem of er veel onderliggende problemen zijn, hebben we langer nodig.
Tijdens de behandeling en in de advisering en begeleiding komt aan de orde:
- Informatie over de (vermoedelijke) oorzaak van de incontinentie.
- Een persoonlijk advies m.b.t. ademhaling, houding en beweging, drinken en toiletgedrag.
- Leren bewust je bekkenbodemspieren aan te spannen en te ontspannen.
- Leren bewust buikdruk op te vangen.
- Omgaan met onderliggende spanningen.
- Ontwikkelen van een beter spiergevoel en bewuster om gaan met het gebied rond je bekken.